Toen ik in 2009 vijf maanden op de PAAZ * ‘woonde’ dacht ik; dit kan niet waar zijn. Naast het feit dat mijn depressie een vreselijke nachtmerrie was, gold dat minstens ook voor de afdeling waar ik verbleef. Hoe het eruit zag, hoe er werd gecommuniceerd en hoe de processen liepen. Het is toch 2009? Het lijkt wel 1950. Nu, na acht jaar, vraag ik me nog steeds af; leg ik de lat te hoog of de ggz hem te laag?
Kraak noch smaak
Ok ik heb lang gewerkt in de zakelijke dienstverlening waar ‘alles’ wat sneller gaat. Zonder daar een waarde aan te geven van goed of fout. Ik werkte bij een grote verzekeraar, die in 1996 ‘al’ begon met ‘Het Nieuwe Werken’. In juni 2009 werkte ik nog in een hypermodern gebouw, had ik de regie over mijn werkdagen en was ik gewend om te denken in termen als ‘efficiency en klantgericht werken’. Een maand later zat ik fulltime op de PAAZ. Witte muren, kil, geen plantje geen bloemetje, gordijnen uit het jaar 0 en na een kwartier met de psychiater zat ik op de afdeling. Diverse DSM-diagnoses** rijker, achter een gesloten deur en met de mededeling dat ik morgenvroeg kon gaan figuurzagen. WAT? Ik heb een psychische ziekte, ik ben niet op zoek naar een nieuwe hobby!
Ik ben iemands dochter, zus, nichtje en vriendin
Pas later begreep ik waarom ik ‘moest’ figuurzagen. Het was bijzonder helpend geweest als ze dat even hadden uitgelegd. Want ik was een vrouw van 32, met een goed stel hersens, waar op dat moment kortsluiting zat, nog steeds een mens. Een dochter, een zus, een vriendin, een nichtje en collega. Ik zei: “ik wil therapie, een psycholoog”. En ik wilde een warme deken, niet letterlijk maar figuurlijk. Ik dacht; in deze kille troosteloze omgeving word ik natuurlijk nooit beter. In de vijf maanden dat de PAAZ mijn thuis was ben ik vaak verbaasd, verbouwereerd en gefrustreerd geweest over de gang van zaken. Was ik toen maar aan het bloggen geslagen, dan had ik vast al een interessante trilogie op papier gehad. Over pappen en nathouden, met opmerkingen als; “jij kunt geen kinderen meer krijgen en de kans op een tweede depressie is 50%’. Ik zat er net drie weken, zullen we eerst even deze ‘afhandelen’?
Chapeau, applaus!
In de loop van de jaren heb ik me vaak afgevraagd of ik de lat te hoog leg of dat de ‘standaard’ in de ggz niet zo hoog is. De waarheid ligt vast in het midden. Zo was ik laatst op het Festival 4 jaar Kwaliteitsontwikkeling ggz. Na staatssecretaris Blokhuis nam Jeroen Muller *** het woord. Hij vertelde dat hij onlangs nog in het buitenland was en daar met zijn internationale collega’s sprak. Volgens Jeroen kijkt iedereen naar Nederland, naar onze kennis en hebben we alle reden om trots te zijn. Ik verslikte me nog net niet in mijn koffie. Ik weet niet waar Jeroen was ‘maar’ Zweden en Noorwegen waren vast niet vertegenwoordigd.
Kijk als je met Roemenië en Bulgarije staat te borrelen, waar ze mensen met psychische aandoeningen nog aan de ketting leggen, dan doen ‘wij’ het heel goed.
Ik wilde bijna applaudisseren maar dacht; Jes, hou je in, straks heb je nog een extra diagnose aan je broek en kopt de krant; verwarde vrouw verstoort ggz festival ;-).
Tijd om ‘om te denken’
Ik bleef netjes op mijn stoel zitten met mijn gezicht in de plooi. En natuurlijk wilde ik niet gaan applaudisseren. Niet letterlijk dan. Ik dacht wel; dit kan je niet menen! This is fucking The Netherlands, bijna het jaar 2018, een ‘Westers’ land. Waar het geld in gemeente a op is voor jeugdzorg, gezin b dan maar verhuist naar gemeente c omdat hun kind anders niet geholpen wordt. Waar ik regelmatig verhalen hoor dat hulpverleners in de zorg zeggen: ‘het moet hier niet te gezellig worden, stel dat de patiënt hier blijft’. En dit is ook het land waar we mensen met psychische aandoeningen in diagnoses en standaarden stoppen. En waar de zorgverzekeraars bepalen of ik hulp krijg en hoeveel, wanneer en bij wie. Beste mensen, mij stop je niet in een standaard. En ik neem geen genoegen met dat 6’je. Ik leg de lat liever iets hoger. Doen jullie mee? Moet toch lukken, met al die kennis die we ‘in huis’ hebben…
Ben je benieuwd naar verhalen over menselijke taal in de psychische gezondheidszorg… je leest ze hier.
————————————————————————————-
Tijdens het festival waar ik laatst was heb ik me nog een paar keer verslikt en voelde ik nog een aantal keer de drang om te applaudisseren. Aangezien deze blog al wat aan de lange kant is, en ik nog niet uitgeschreven ben over dit onderwerp, komt er een deel 2. En misschien nog wel een deel 3; toch nog die trilogie….
————————————————————————————–
* Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis (PAAZ)
** Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders/diagnostisch en statistisch handboek voor psychische stoornissen
*** Jeroen Muller is voorzitter van het Netwerk Kwaliteitsontwikkeling ggz
Reageren op mijn blog? Graag. Schrijf hieronder je bericht.